Na een rit van tweeënhalf uur in een bus voor het grootste gedeelte over onverharde weg, loop ik de ruimte binnen waar Francis op zondagochtend fysiotherapie geeft aan kinderen met een motorische handicap. Ik ben bij de Pipitos in het dorp Esquipulas, een ‘afdeling' van de organisatie van ouders van gehandicapte kinderen die je in heel Nicaragua tegenkomt. Omdat Esquipulas nog net in het departement Matagalpa ligt, biedt de stedenband Tilburg-Matagalpa ook hier ondersteuning. Het comité in Matagalpa (de counterpart van de Tilburgers) heeft me gevraagd om de Pipitos in Esquipulas te volgen in enkele projecten en hen te enthousiasmeren.

Een meisje van 5 jaar ligt op een matras op de grond en Francis masseert en kneedt haar gewrichten, en maakt een kniebewegingen met haar benen. Ze zit geknield op de grond (hoezo arbowetgeving?), om haar heen spelen haar dochtertje en een nichtje, op een andere matras ligt haar blinde zoon van 10. De moeder van het meisje kijkt toe. Zij komt iedere zondag met haar dochtertje, van een dorp op anderhalf uur afstand met de bus (gelukkig is er financiële steun uit de VS, voor o.a. vergoeding van de bus voor ouders en kind). De moeder is super gemotiveerd, want sinds een jaar loopt haar dochtertje, zij het schokkerig, hoewel een dokter haar had verzekerd dat dat niet zou gebeuren. Het is toevallig rustig op deze zondag, want het is het enige kindje om te behandelen. Meestal komen er meer kinderen bij Francis. Ze heeft een cursus gevolgd en nu is haar fysiotherapeutisch werk grote winst voor de Pipitos.

En er gebeurt meer bij deze Pepitos-afdeling: door de week kunnen de kinderen er terecht voor allerlei (behendigheids-) spelletjes en handenarbeid als vóórschoolse activiteit, alles bedoeld om hun achtergebleven motoriek te stimuleren. Een meisje (dat op zondag naar de middelbare school gaat) met een moeder, begeleidt de kinderen op de doordeweekse dagen. De meeste kinderen komen enkele keren per week en niet iedere dag, want ze komen vaak van ver uit andere dorpen. 'Overigens is het in deze tijd (te) rustig', vertelt Donja (mevrouw) Paula, de secretaris van het bestuur en gepensioneerde onderwijzeres van de school voor speciaal onderwijs in Esquipulas. 'Dat kan komen omdat er ouders tijdelijk naar de koffiestreek zijn vertrokken om te plukken'. Paula is één van de drijvende krachten en houdt nauwkeurig de administratie bij van aanwezige kinderen, bus vergoedingen etc. om maandelijks verslag te doen aan de Amerikaanse financiers. Ze laat me de handgeschreven overzichten zien.

In de loop van de ochtend vertellen de vrouwen me telkens weer wat nieuws. Trouwens pas nadat we ‘de mananitas'(de ochtendjes), het verjaardag lied, hebben gezongen voor Paula en taart hebben gegeten. Zo blijken er eens in de 14 dagen Spaanse vrouwen te komen die orthopedische hulpmiddelen aanmeten en misschien ook wel wat fysiotherapie geven (dat ga ik de volgende keer zelf zien). En er bestaat een mobiele brigade van de Pipitos. Die bezoekt de afdelingen van de Pipitos in het land, ziet de kinderen, schrijft medicijnen voor (bijv vanwege epilepsie) of verwijst door voor behandeling of een operatie in de hoofdstad Managua.

Inmiddels zitten alle meisjes aan een klein tafeltje te kleuren en je ziet dat Paula als oud-onderwijzeres hen vanuit de ooghoek in de gaten houdt en hen af en toe aanmoedigt binnen de lijnen te kleuren. Ook Jeffrey, de blinde zoon van Francis, is bij ons komen zitten. De stemmen van de moeders zijn hem vertrouwd en af en toe krijgt hij een knuffel.

We praten wat over de projecten. De bouw van het hekwerk ter beveiliging van hun huis, zal ws morgen beginnen. De aanschaf van keuken-en handenarbeid materiaal en medicijnen heeft wat meer voeten in de aarde. Eerst zijn er lijsten opgesteld, toen zijn enkele vrouwen naar Matagalpa gereisd om offerte te laten maken, die vervolgens bij het comité moest worden afgeleverd (daar heb ik weer een kopie voor hen van meegenomen); de volgende stap bleek nog weer een door het bestuur van de Pipitos ondertekende brief te zijn aan het comité. Ik vind het een omslachtige procedure (de vrouwen moeten mogelijk 3 keer 5 uur reizen!) en eigenlijk ook wel wat bevoogdend. Maar ja, dat zal mijn westerse blik zijn en natuurlijk ben ik niet gehinderd door enige kennis. (Toen ik laatst aan een Nicaraguaan in het algemeen opmerkte hoe ‘precies' hier administratie wordt gevoerd, kreeg ik overigens als antwoord dat het niet voorkómt dat er bijv. bij de overheid geld in de zakken terecht komt van mensen waar het niet hoort te zijn.)

Eigenlijk voel ik me overbodig, de projecten (gaan) lopen en wat kan ik hier verder nog doen dan hen prijzen met het prachtige werk dat ze hier verzetten? Ook hen enthousiasmeren is echt niet nodig. Ik probeer vanochtend maar wat te helpen met hand- en spandiensten bijv. door de fysiotherapieruimte mee op te ruimen. Ik zie mooi houten speelgoed in de kasten: auto's, puzzels, werpspelletjes. Mooi dat ze dat (ws uit het buitenland of met buitenlandse financiering) in huis hebben. En dat zullen de kinderen ook zeker gebruiken als ze door de week komen. Ik vouw de hoeslakens van de behandelmatrassen op en denk een laatste op te pakken van een tafel, als ik daaronder een mooie computer ontdek. 'Uit Tilburg gekregen', meldt Francis, 'ik wil graag leren hem te gebruiken, want dat komt ons van pas voor brieven en verslagen'. We spreken af dat we de volgende keer er samen achter gaan zitten en dat ik haar ermee ga helpen. (Tenminste, als ik de voor mij vertrouwde programma's zie verschijnen....). Ik bedenk dat collega's zullen grinniken bij het idee dat nota bene ik computerles ga geven. Maar ja, was het niet ‘alles wat op mijn pad komt'?

Inmiddels is het voor moeder en dochtertje tijd om de bus te halen: met warme omhelzingen nemen we afscheid en samen lopen ze weg.