In de achterbak van de vrachtwagen van Daniel, op de terugweg van la Goyena naar Leon, heb ik alle gelegenheid om mijn ervaring van vanmiddag te verwerken. Ik zit er lekker, in een heerlijke bries, met zicht op een rode zonsondergang, ik neem voor lief dat ik hotsebots omdat de weg vanwege een aantal regenbuien nóg slechter is geworden. Eerst heb ik samen met de jongeren van de theatergroep tussen de attributen en decorstukken gezeten. Inmiddels zijn die spullen afgeleverd en ook de jongeren zelf zijn dichtbij hun huizen, onderweg, uit de vrachtwagen geklommen. Vanwege geluidsboxen en oudere lifters ín de vrachtwagen, zit ik achterop.

Flarden en indrukken schieten door mijn hoofd van de presentatie van het theaterstuk van de jongerengroep van la Goyena. Met een confronterend thema: tegen seksueel geweld én op een confronterende manier want de jongeren spelen een verhaal dat echt gebeurd is in hun dorp. Ik schreef al eerder over deze jongerentheatergroep in februari: http://rosita.reismee.nl/reisverhaal/177893/jongerentheater-in-la-goyena-dat-ze-een-beetje-kritisch-worden/

Intussen hebben ze inderdaad de interviews in hun eigen omgeving gehouden. 'En daarin komen heel schrijnende situaties naar voren. De mensen hebben in de interviews hun hart gelucht. We hebben meer dan 20 verhalen. De problematiek van seksueel geweld is echt gigantisch', vertelt Daniel op de heenweg. Hij begeleidt al jaren kinder- en jongerengroepen in la Goyena. Vervolgens hebben de jongeren het script besproken en vastgesteld én zijn de rollen verdeeld. 'Ze hebben lef, deze jongeren. Ze gáán ervoor, om dit thema in hun eigen dorp aan te pakken. Ze zullen vast flauwe opmerkingen krijgen van hun leeftijdgenoten. Daar moeten ze dan toch maar op weten te reageren', vervolgt Daniel. Hij kent de jongeren én het dorp door en door. 'En daarna gaan ze het stuk minstens nog 15 keer elders opvoeren'.

Er is in de paar maanden sinds mijn bezoek hard gewerkt, kan ik zien: in een paar minuten hebben de acteurs hun toneel ingericht op een erf. Attributen hebben ze meegebracht en worden bereidwillig aangevuld door de buren. De acteurs kleden zich ‘achter de coulissen' terwijl Daniel en Luis, de directeur van de jongeren en geluidsman, de geluidsinstallatie aansluiten (er is net weer elektriciteit na de enorme regenbui van gisteren). Na een kwartier zijn ze rond en is het wachten op het publiek. Door de snoeiharde muziek (en de eerdere mondelinge uitnodigingen) komt dat al snel, zij het schoorvoetend, aanlopen. Kinderen klimmen in bomen om beter te kunnen zien, vrouwen wordt gemaand dichterbij het toneel te komen zitten. Helemaal achteraan hangen jonge knullen op hun fietsen. Ze kunnen beginnen!

'Freïte los Güevos', oftewel heb je de eieren gebakken, maar dan uiteraard in dubbele betekenis, want eieren, zoals ik al eerder vertelde, hebben hier ook de betekenis van ballen. Doordat de echtgenote via een briefje vraagt of haar man in haar afwezigheid nog eieren wil bakken (daar is ze niet aan toegekomen), voelt de man zich zwaar beledigd. Natuurlijk slaat de echtgenoot er flink op los met de riem (dat wordt gefingeerd in de ‘coulissen', reden voor de kinderen om daar ieder keer hard naar toe te rennen om het slaan in het echt te zien!) De andere verhaallijn die er door heen loopt, is dat de zogenaamde vriendin van de echtgenote, ook de minnares van de man blijkt te zijn. Het stuk loopt dramatisch af, omdat de man zijn vrouw vermoordt.

Ze spelen met overtuiging. Op alle (voor mij) pijnlijke situaties, reageert het publiek met enorme lachsalvo's. 'Is het zo bekend en gewoon wat hier wordt gespeeld, dat het niet schrijnende is? Wordt ongemak weggelachen?', vraag ik me tijdens het stuk af. Nieuwsgierig wacht ik de aangekondigde discussie af na het stuk. Na groot applaus, komen de acteurs bij het publiek zitten om reacties te krijgen. 'Hebben jullie vragen, commentaar, reacties?' En nog eens wordt erom gevraagd, maar het blijft stil. Naderhand becommentarieert ook Daniel dat de lacherige reacties tijdens het stuk en de stilte erna, waarschijnlijk te maken hebben met het confronterende thema. 'Maar het stuk geeft vast stof tot nadenken'.

En, in de vrachtwagen, bedenk ik dat de jongeren zelf in februari ook niet zo makkelijk op de inhoud van hun sketches reflecteerden. Het is een kwestie van lange adem.

Als ik in Leon uit de vrachtwagen klim zullen de jonge acteurs hun dagelijkse bezigheden inmiddels al weer hebben opgepakt, met de volgende voorstelling over twee weken in het vooruitzicht. Dán voor leeftijdgenoten op een middelbare school, in de buurt van Leon.